مالیات بر عایدی سرمایه(CGT)، پایه مالیاتی است که با اهدافی همچون محدود کردن فعالیت های سوداگرانه، ایجاد عدالت اجتماعی، افزایش منابع عمومی و افزایش کارآیی اقتصادی از چند ۱۰ سال پیش در بیش از ۱۷۰ کشور جهان به قانون تبدیل شده و آمریکا نخستین کشوری بوده که قانون مالیات بر عایدی سرمایه را تصویب و اجرایی کرده است.

در حال حاضر این طرح در کشور ایران نیز از جمله طرح های پرسروصدایی است که این روزها مورد توجه نمایندگان مجلس است.

بررسی طرح مالیات بر عایدی سرمایه که به تازگی از آن با نام مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی یاد می‌کنند، در مجلس شورای اسلامی آغاز شده و ماده‌های این طرح یک به یک در حال تصویب هستند.

این طرح شامل املاک تجاری و مسکونی، کلیه وسایل نقلیه که امکان شماره‌گذاری دارند، ارز و انواع فلزات گران قیمت می‌شود.

بسیاری از مسئولان دولت و نمایندگان مجلس عامل اصلی مشکلات اقتصادی کشور را «سوداگری» برخی از سودجویان در بازارهای ارز، طلا، خودرو و مسکن دانسته‌اند بنا بر نظر این افراد، یکی از عواملی که می‌تواند در مدیریت بازارهای دارایی و کنترل تقاضاهای سوداگرانه نقش داشته باشد، اخذ مالیات بر عایدی سرمایه خواهد بود.

اما اینکه تصویب این طرح از نظر نمایندگان چه معایب و یا مزایایی خواهد داشت؟ و آیا موافق تصویب طرح یا مخالف آن هستند؟ نظر عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی را جویا شدیم که اظهار کرد: در حال حاضر یکی از مشکلاتی که در کشور با آن دست به گریبان هستیم معامله و دست به دست شدن مرتب خودرو و ملک بوده که موجب شده یک حالت سوداگری در رابطه با این موضوع در کشور اتفاق بیفتد.

نماینده موافق: برای مهار افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها مالیات بر عادی سرمایه تصویب شود فتح‌الله توسلی در گفت‌وگو با ایسنا، مطرح کرد: اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و برخی از نمایندگان مجلس معتقدند باید برای کنترل و مهار افزایش سرسام آور قیمت ها مالیات بر عایدی سرمایه را تصویب کنند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر کمیسیون اقتصادی مجلس به شکلی این قانون را تصویب کرده و موافقیم که تصویب این قانون اتفاق بیفتد، افزود: طبیعتاً هیچ قانونی جامع و کامل نیست و ممکن است مشکلاتی هم داشته باشد اما اگر به درستی اجرا شود به طور قطع قانون خوبی می تواند باشد ضمن اینکه در همه جای دنیا قانون مالیات بر عایدی سرمایه وجود دارد.

نماینده مردم بهار و کبودراهنگ در مجلس با تأکید بر اینکه اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تلاش خود را برای تصویب این قانون خواهند کرد، یادآور شد: امیدواریم با تصویب این قانون موجب کاهش و یا حداقل مهار قیمت صورت گیرد و سوداگران با تصویب این قانون دیگر به راحتی نتوانند سوداگری کنند.

وی یکی از دلایل نبود ثبات قیمت در کشور را وجود سوداگران دانست و تصریح کرد: به نظر بنده با تصویب مالیات بر عایدی سرمایه باید دست سوداگری را قطع کرده و با حذف سوداگران در قیمت‌ها ثبات ایجاد کرد.

نماینده مخالف: مالیات بر عادی سرمایه زمانی خوب است که دارای ثبات اقتصادی باشیمعضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با ایسنا، در رابطه با مالیات بر عایدی سرمایه و تصویب این قانون اظهار کرد: بنده مخالف تصویب مالیات بر عایدی سرمایه هستم چراکه این موضوع زمانی خوب است که دارای ثبات اقتصادی در کشور باشیم و ثبات قیمت در کشور وجود داشته باشد و قیمت ها هر لحظه افزایش نداشته باشد.

حسن لطفی افزود: به فرض مثال اگر فردی خانه خرید، پنج سال دیگر قیمت آن خانه تغییرات آن چنانی نکند، قانون مالیات بر عایدی سرمایه می‌گوید اگر فردی امسال خانه خرید و سال بعد یک میلیارد قیمت آن خانه افزایش یافت باید مالیات پرداخت کند در حالیکه همان فرد با همان پول دیگر نمی‌تواند همان خانه را خریداری کند.

نماینده مردم رزن و درگزین در مجلس خاطرنشان کرد: اجرای مالیات بر عایدی سرمایه برای کشوری چون ژاپن که بهره بانکی آن پایین بوده و ثبات اقتصادی پایدار دارد، خوب است و ضروت دارد چراکه آنها نوسان قیمت ندارند اما در کشور ما تصویب و اجرای این قانون به ضرر مردم است و اصلاً توجیهی ندارد چراکه در کشور ما نوسان قیمت لحظه‌ای است.

وی با بیان اینکه ما به جای اینکه زیرساخت های اقتصادی کشور را درست کنیم آمده ایم در ناحیه دیگری سیر می کنیم، خاطرنشان کرد: سالیانه چه میزان در داخل کشور یارانه پنهان پرداخت می‌شود؟ عمده یارانه پنهان به جیب چه کسانی می رود؟ در حال حاضر یارانه پنهان در حال پرداخت شدن به افراد غنی و ثروتمند جامعه است.

لطفی ادامه داد: ما مباحث کلان چون یارانه پنهان را رها کرده ایم و بر سر داستان مالیات بر عایدی سرمایه ای که در ثبات اقتصادی کشور وجود ندارد و تعادلی بین عرضه و تقاضا، درآمد و دخل و خرج حتی یک خانواده نیست، پافشاری و اصرار می کنیم.

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس یادآور شد: استدلالم این است که مالیات بر سرمایه زمانی خوب است که در کشور ثبات اقتصادی وجود داشته باشد و باید ثبات اقتصادی ایجاد کنیم.

وی با اشاره به اینکه به طور مثال یک بساز و بفروش که می خواهد مالیات بپردازد، از چه کسی مالیات پرداختی خود را تأمین می‌کند؟ به طور قطع از مردم! یادآور شد: در تمام زمینه ها عملاً با توجه به نبود ثبات اقتصادی در کشور عایدی سرمایه به گرانی و تورم بیش از پیش دامن خواهد زد و در تمام زمینه ها از جمله داد و ستد به مصرف کننده نهایی و مردم فشار اقتصادی وارد خواهد شد.

نماینده موافق: تصویب قانون بازار را از سونامی‌های روزانه نجات می‌دهدعضو دیگر کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی هم به خبرنگار ایسنا گفت: تصویب قانون مالیات بر عایدی سرمایه می‌تواند بازار را از تنش و سونامی های روزانه ناشی از حضور دلالان و همچنین نقدینگی های سرگردان نجات دهد.

کیومرث سرمدی‌واله با اشاره به جدال دلالان و مجلسیان در تصویب یا عدم تصویب مالیات دلالی، اظهار کرد: با تصویب مالیات بر عایدی سرمایه امیدواریم نقدینگی ها از بخش غیرمولد و دلالی به بخش های مؤثر و مولد هدایت شود اما متأسفانه با تغییر نام طرح عملاً می‌خواهند از عملیاتی شدن اهداف خوب آن جلوگیری کنند.

وی افزود: اساساً لشکرکشی و لفاظی بر سر عنوان طرح و یا اصرار بر دادن آدرس غلط به مردم آن هم بر سر یکی از غیرسیاسی‌ترین و البته اقتصادی‌ترین طرح حال حاضر مجلس، استراتژی مسببان وضع فعلی است که خانه دار شدن را برای مردم آرزو و مردم و جوانان مظلوم را در قرعه کشی های تحقیرآمیز خودروسازان گرفتار کرده اند و می‌خواهند مردم را بترسانند و نظرات نمایندگان را تحت الشعاع قرار دهند.

سرمدی‌واله ادامه داد: بنده اقتصاددان نیستم اما با یک بررسی اجمالی معتقدم اگر می‌خواهیم زندگی مردم را نجات دهیم و شر دلالان و سودجویان را از بازار کم کنیم، راه میان‌بر آن تصویب قاطعانه مالیات بر عایدی سرمایه است البته تلاش کردند نام طرح را عوض کنند و موفق شدند اما اجازه نمی دهیم در محتوا تأثیر بگذارند.

اطلاعات غلط می دهند تا فواید طرح را مردم و نمایندگان لحاظ نکنند.

وی با تأکید بر اینکه کسی در این طرح دنبال مالیات گرفتن از کشاورز، کارگر و کاسب نیست، یادآور شد: این طرح خون مکیدن دلالان از سفره جوانان مظلوم را متوقف می کند و از سوداگری و دست به دست شدن چند باره املاک بین واسطه ها جلوگیری خواهد کرد.

نماینده مردم اسدآباد در مجلس ادامه داد: مردم بدانند مالیات بر عایدی سرمایه، دلالان را زمین گیر کرده و زمین، خانه، خودرو، کالاها و خدمات را از حالت سرمایه ای خارج و نیازهای غیرواقعی، بازار را ترک می‌کنند بنابراین این طرح عدالت اجتماعی را توسعه خواهد داد.

وی بیان کرد: نمایندگان مجلس یازدهم در هنگامه حساسی قرار گرفته اند، از همکاران انقلابی خود در مجلس به جد تقاضا و درخواست می کنم با یک حرکت انقلابی و سپس با نظارت جدی و بی تعارف کسانی را که می‌خواهند بر موج افزایش قیمت ها سواری کرده و اقتصاد را از مدار کنترل خارج کنند، با تصویب این طرح بر زمین بزنند.

سرمدی‌واله گفت: ما می‌خواهیم از دلالان، سودجویان و سوداگران مالیات بگیریم، هر یک از همکاران که مخالف است بدون اینکه بخواهد با کلمات بازی کند و با تئوری پردازی های غیراقتصادی که ممکن است برخی از آنها در زمان آرامش اقتصادی توجیه هم داشته باشد، صریح و روشن مخالفت خود را به مردم اعلام کنند چراکه مردم از ما تحلیل های پیچیده اقتصادی نمی‌خواهند، با این تحلیل ها و تئوری ها اقتصاد و سفره مردم را به مرز نابودی کشانده ایم.

وی با اشاره به اینکه بدخواهان مجلس و دولت را همواره متهم به همسویی با واسطه گران، دلالان و کاسبان کرده‌اند، یادآور شد: حال فرصت خوبی به دست آمده تا یکبار برای همیشه با تصویب قانون مالیات بر عایدی سرمایه، بازار را از تنش و سونامی های روزانه ناشی از حضور دلالان و همچنین نقدینگی های سرگردان نجات دهیم.

به گزارش ایسنا، با تصویب طرح، پیاده سازی قانون مالیات بر عایدی سرمایه به طور قطع در زمان کوتاهی امکان پذیر نیست و ممکن است فرهنگسازی آن زمان‌بر باشد چراکه همواره در پرداخت مالیات گاهی توسط برخی مقاومت وجود دارد که شفافیت‌ قوانین، رفع تردید و .

.

.

به اجرا، پیاده سازی و فرهنگسازی آن کمک خواهد کرد ضمن اینکه در تصویب این طرح باید همه جوانب را درنظر گرفته و مانع فشار اقتصادی به مردم شد.